top of page
Writer's pictureAgni Katsioula

Πολιτική, μεταπολιτική, ριζοσπαστισμός, μάχες για ιδέες και αξίες

Παίρνοντας αφορμή από τα φαιδρά πολιτικά γεγονότα των τελευταίων ημερών, περνάμε σε δράσεις, αγώνες, προβληματισμούς, μέσα από το πολιτικοποιημένο έργο της Carrie Mae Weems, στο σήμερα και το μέλλον. Η Αφροαμερικανή εικαστικός φημίζεται για το πρωτοποριακό έργο της που εξερευνά ζητήματα ταυτότητας, δύναμης, επιθυμίας και πρώτιστα κοινωνικής δικαιοσύνης

--------------

Δείτε το videocast στο YouTube κάνοντας κλικ επάνω

Ακούστε το podcast στο Spotify κάνοντας κλικ επάνω, ή στο podcasters κάτω

---------------

Το καταπληκτικό έργο "If I Ruled the World", (2004) όπως παρουσιάστηκε στην έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Ιδεολογίες, κοσμοθεωρίες και πνευματική-φιλοσοφική θεώρηση του πολιτικού κόσμου, με κοινωνικές ηγεμονίες που διαμορφώνουν πεδία, τρόπους και δημόσιες συμπεριφορές. Μεσσίες και διάττοντες αστέρες, εξουσία και δύναμη, οργάνωση και λειτουργία. Μέθοδοι, διαδικασίες και δραστηριότητες που καθορίζουν τη θέση και τη ζωή των κοινωνικών ομάδων. Αμηχανία και ίντριγκες, απαξίωση θεσμών, βύθιση της κοινωνίας και μόνο η ισχυρή αντίδραση από τα κάτω με ανακατατάξεις στις κοινωνικές δομές, φέρνουν "επαναστάσεις" για ισχυροποίηση και ριζικές αλλαγές στα αξιακά συστήματα. Ένα είναι σίγουρο, η τέχνη μαζί με την παιδεία, μπορούν να διαμορφώσουν προοδευτικές αντιλήψεις που θα οδηγήσουν στην υλοποίηση της πολιτικής και πολιτιστικής δύναμης, αμφισβητώντας κυρίαρχες ιδεολογίες και ιστορικές αφηγήσεις.

Η είσοδος της έκθεσης “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

** Η Barbican Art Gallery που βρίσκεται στην καρδιά του Barbican Center στο καπιταλιστικό City του Λονδίνου, με περηφάνια έδωσε την μοναδική ευκαιρία στο κοινό να βουτήξει στην πρώτη μεγάλη ατομική έκθεση με τίτλο “Reflections for Now” της Carrie Mae Weems που θεωρείται ευρέως ως μία από τους πιο σημαντικούς Αμερικανούς καλλιτέχνες που δημιουργούν σήμερα. Μέσα από το σύνολο των έργων της αναπτύσσει αμφισβητούμενες αφηγήσεις γύρω από τη φυλή, το φύλο, την ιστορία, τις τάξεις και την πάλη τους αλλά και τα συστήματα αναπαράστασής τους. Φωτογραφία, βίντεο, ταινίες, περφόρμανς, εγκαταστάσεις, κοινωνικές δράσεις, ακτιβισμός από την εκπληκτική καλλιτέχνιδα, που με το έργο της δημιουργεί χώρους αντίστασης, καθώς εξετάζοντας το παρελθόν, φαντάζεται ένα διαφορετικό καλύτερο μέλλον για όλους μας

----------------

Έργα από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Κάποιες φορές πιστεύω, βλέποντας και τα τεκταινόμενα της τελευταίας εβδομάδας σε ένα κόμμα που θέλει να αυτοαποκαλείται αριστερό, πως παράγουμε ως χώρα περισσότερη γελοιότητα από όση μπορεί ο μέσος άνθρωπος να αντέξει.

Εδώ στο Λονδίνο μπορεί να έχουμε καρικατούρες πολιτικών τύπου Μπόρις Τζόνσον που μάλιστα υπήρξε και πρωθυπουργός του Μπρέξιτ από τους Τόρις, αλλά όλο αυτό που συμβαίνει στην ελληνική πραγματικότητα, με την εκλογή προέδρου σε κόμμα που αγγίζει μόλις το 20% των ψηφισάντων στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές, έχει πολύ, μα πάρα πολύ πλάκα.

Βιντεοεγκατάσταση από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Από τη μια μεριά, τακτικισμοί, ίντριγκες, βυζαντινισμοί, καμαρίλα και υπόγειες μάχες με χτυπήματα κάτω από τη μέση, με καπελωμένους αγώνες, στημένες συνελεύσεις και ψηφοφορίες για τον έλεγχο φορέων, σωματείων, επαγγελματικών χώρων, εφημερίδων, μέσων γενικότερα, που στο όνομα της “αριστερής” τους ιδεολογίας και ενός περίεργου “αριστερόμετρου” θέλουν να ελέγχουν και να εξυπηρετούν τους σκοπούς τους.

Ναι, πραγματικά, τα ζήσαμε όλα αυτά από την “αριστερά”! Αλλά από την άλλη μεριά, όοοολοι αυτοί με τους οποίους διάλεξαν να συνταχθούν και να γίνουν “κυβερνώσα αριστερά” τα προηγούμενα χρόνια, αποδείχθηκαν άριστοι μαθητές τους και τους ξεπέρασαν, χρησιμοποιώντας όχι μόνο τα ίδια μέσα, αλλά και ακόμα περισσότερα -ΜΜΕ, διαδίκτυο και κοινωνικά μέσα- εμφανίζοντας πλέον στο προσκήνιο τελικά, έναν απίθανο τύπο εξ Αμερικής, με λευκό χαμόγελο και καλοχτενισμένη κόμη, που να με ένα ...κλικ του χεριού του, μπαίνει στην κούρσα της διαδοχής του "πεφωτισμένου" και γίνεται το φαβορί που σαρώνει.

Επιτραπέζια παιχνίδια, και η σειρά βιβλίων "History of Violence" από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Όχι, ο τύπος αυτός δεν είναι παιδί κανενός κομματικού σωλήνα, ούτε σαν τον προκάτοχο, έχει να επιδείξει και να εκμεταλλευτεί, τη συμμετοχή του σε καταλήψεις, πορείες σε αγώνες, στο δρόμο, "αγάπη" για τον Τσε και τον Μαρξ, και μια άκρατη, χωρίς κόστος συνθηματολογία.

Τούτος είναι Αμερικανοτραφής, ξέρει μόνο την... τάξη στα κολέγια και στα πανεπιστήμια, επιδεικνύει καριέρα σαν γκόλντεν μπόι σε τραπεζικά, δάνεια και ομόλογα και απλά σαν να είναι κάποιος από εμάς, δηλαδή, ένας συνηθισμένος μέσος άνθρωπος, μας συστήνεται με το όνομά του, για να τον γνωρίσουμε στα 35 του χρόνια μέσα από τα "επιτεύγματά του", την κατάδική του εταιρεία (αυτοδημιούργητος (!) λέει), αλλά και τον αστραφτερό (sic) σύντροφό του.

Ο Τσε και ο Φιντέλ ανάμεσα σε αντικείμενα, από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Ναι, δυστυχώς, αυτά προβάλλει και πουλάει! Οι επικοινωνιακοί του σύμβουλοι, που αμείβονται πολύ καλά φαντάζομαι, καθότι στον καπιταλισμό ζούμε, έχουν πάρει την εικόνα του και την περιφέρουν για να φτάσει λαμπερή σε όλα τα σπίτια και τα βυθισμένα στη λάσπη και την ακρίβεια ελληνικά νοικοκυριά, έτσι απλά, χωρίς κανένα μπακγκράουντ, καμιά ιδεολογία, κανένα πολιτικό προσανατολισμό, αφού εξυπηρετεί άριστα τους μέντορές του στον αγώνα τους για τον "έλεγχο του χώρου", που εκμεταλλεύονται το γεγονός, -το “ψώνιο” του να πω;-, πως από μικρός, ήθελε λέει να γίνει πρωθυπουργός.

Άποψη με αντικείμενα από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Έχει πολύ πλάκα τελικά να τα παρακολουθείς, όλα αυτά που συμβαίνουν ένθεν και εκείθεν, από μακριά! Να διακρίνεις τους πρωταγωνιστές, τους διάττοντες αστέρες, τους υποκινητές, τις μηχανορραφίες και τους “πολέμους” στο διαδίκτυο, τα μέσα και τα έξω με τα στρατευμένα τρολ της μιας και της άλλης πλευράς, σε παροξυσμό και οίστρο.

Πραγματικό ξεκατίνιασμα ασόβαρων πολιτικών, με κυβιστήσεις από όλους ανεξαιρέτως, παντός είδους και ρυθμού, μέσα σε μια ιδεολογική σούπα που ζέχνει απωθητικά. Απογοήτευση, για κάτι βέβαια που γνωρίζαμε! Δηλαδή το πως πραγματικά ήταν πάντα αυτός ο χώρος και οι άνθρωποί του την τελευταία δεκαετία!

Έργα -Μαύροι Πάνθηρες και αγαλματίδια του Μάο - από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Πολιτική και πολιτικοί λοιπόν. Η πολιτική είναι το σύνολο των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την λήψη αποφάσεων σε ομάδες ή σε άτομα με άλλες μορφές σχέσεων εξουσίας, όπως η κατανομή των πόρων ή η θέση. Ο κλάδος των κοινωνικών επιστημών που μελετά την πολιτική και την κυβερνητική πολιτική αναφέρεται και είναι γνωστή, ως πολιτική επιστήμη. Η άσκηση της πολιτικής, αφορά σε παραγωγή ιδεών και στον τρόπο εφαρμογής τους, τόσο σε ζωτικά ζητήματα της ανθρώπινης ύπαρξης και υπόστασης, καθώς επίσης και σε όλα τα θέματα που αφορούν στο κοινωνικό σύνολο. Η πολιτική είναι ταυτόσημη με την εξουσία και την δύναμη που πηγάζει από αυτή.

Έργα -διακρίνεται αγαλματίδιο του Λένιν- από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Εξουσία και δύναμη λοιπόν, οργάνωση και λειτουργία με πλήρη διαφάνεια. Όταν όμως, στην πολιτική σκηνή διακρίνουμε καταστάσεις αλαζονείας, με πολιτικούς και κόμματα που σκοπό έχουν είτε να διατηρηθούν στην εξουσία, είτε να κατακτήσουν την εξουσία ως αυτοσκοπό, διακρίνουμε φαινόμενα διαφθοράς, κατάχρηση εξουσίας, εκβιασμούς και εξαγορά συνειδήσεων, αποπροσανατολισμό και παιχνίδια εντυπωσιασμού με αποτέλεσμα οι πολίτες να απογοητεύονται, να αδιαφορούν και να γυρνούν την πλάτη στους πολιτικούς.

Έργα - διακρίνεται η Άντζελα Ντέιβις και ένας μαύρος πάνθηρας- από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Η εμφάνιση της μεταπολιτικής, επηρεάζει την πολιτική και τους ανθρώπους. Όχι μέσα από την πολιτική δραστηριότητα, δηλαδή τα κόμματα, τις πολιτικές εκστρατείες και τις εκλογές, αλλά, συνδέεται με την πνευματική, φιλοσοφική θεώρηση και δραστηριότητα που υποστηρίζεται από μία ιδεολογία ή κοσμοθεωρία. Η μεταπολιτική είναι ένας πολιτικός διάλογος για την ίδια την πολιτική, και δεν έχει αρνητική κατ’ ουσία έννοια.

Ιδεολογίες, κοσμοθεωρίες και πνευματική-φιλοσοφική θεώρηση του πολιτικού κόσμου, με κοινωνικές ηγεμονίες που διαμορφώνουν πεδία, τρόπους και δημόσιες συμπεριφορές. Τα τελευταία χρόνια βέβαια η λέξη “μεταπολιτική” εμφανίζεται στο ελληνικό πολιτικό λεξιλόγιο και γίγνεσθαι, με απαξιωτικό τρόπο καθώς χρησιμοποιείται για άτομα που παράγουν μόνο “εικόνα” χωρίς ιδεολογικό αφήγημα και θέσεις, δηλαδή χωρίς καμία απολύτως πολιτική ουσία.

Έργα από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Υπό αυτές τις συνθήκες η “μεταπολιτική” και οι μεσσίες από όλους τους χώρους και ιδεοληψίες, δεν μπορούν να φέρουν ριζικές αλλαγές στις κοινωνικές δομές και τα αξιακά συστήματα. Μόνο η ριζοσπαστικοποίηση της κοινωνίας φέρνει αλλαγές σε παρωχημένες νοοτροπίες. Η ισχυρή αντίδραση από τα κάτω με ανακατατάξεις σε όλες τις κοινωνικές βαθμίδες φέρνουν “επαναστάσεις” μέσα σε μια κοινωνία που ταλανίζεται από απαξίωση, αμηχανία, ίντριγκες και βύθιση θεσμών.

Δυναμικά πολιτικά έργα, από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Οι μάχες για ιδέες και αξίες, με την τέχνη και την παιδεία να πρωτοστατούν μπορούν να διαμορφώσουν προοδευτικές αντιλήψεις που θα οδηγήσουν στην υλοποίηση της πολιτικής και πολιτιστικής δύναμης, αμφισβητώντας κυρίαρχες ιδεολογίες και ιστορικές αφηγήσεις.

Το μοναδικό Barbican Center. Photo: A. KATSIOULA

Κάποιες φορές μάλιστα σκέφτομαι πως η τέχνη, τα μουσεία και τα κέντρα πολιτισμού, μπορεί να χρησιμοποιούνται ως ένα καλό άλλοθι για ένα κόσμο που βιώνει και πορεύεται σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης και νεοφιλελευθερισμού. Εδώ στο Λονδίνο, στην καρδιά του City που αποτελεί σημαντικότατο επιχειρηματικό και οικονομικό κέντρο, ακριβώς στο κέντρο της βρετανικής πρωτεύουσας, βρίσκεται ένας από τους κορυφαίους χώρους τέχνης και πολιτισμού στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το καταπληκτικό Κέντρο Μπάρμπικαν (Barbican Centre).

Ο κήπος του Barbican Center. Photo: A. KATSIOULA

Χτίστηκε ως δώρο των εταιρειών του Σίτι προς την πόλη και άνοιξε επίσημα τους χώρους του στο κοινό στις 3 Μαρτίου του 1982, και από την πρώτη στιγμή μέχρι και σήμερα παρεμβαίνει πρωτοποριακά στο παγκόσμιο γίγνεσθαι των τεχνών.

Το καταπληκτικό μπρουταλιστικής αρχιτεκτονικής κτίριο φιλοξενεί αίθουσες συναυλιών κλασικής και σύγχρονης μουσικής, θεατρικές παραστάσεις, προβολές ταινιών, συνέδρια και εμπορικούς εκθεσιακούς χώρους, μία βιβλιοθήκη, τρία εστιατόρια, μία εξαιρετική σχολή μουσικής,έναν ελεύθερο εκθεσιακό χώρο που ονομάζεται «The Curve»και έναν αριστουργηματικό στεγασμένο κήπο.

¨Αποψη από το εσωτερικό του Barbican Center. Photo: A. KATSIOULA

Μέσα του, στο κέντρο του, κλείνει την εξαιρετική Barbican Art Gallery που φέρνει στο πλατύ κοινό καινοτόμους εικαστικούς του 20ού και του 21ου αιώνα που διαμορφώνουν τις εξελίξεις και διεγείρουν αλλαγές στη σύγχρονη τέχνη.

Μέσα στο άντρο του καπιταλισμού, φέτος είχαμε τη χαρά να δούμε συγκλονιστικές εκθέσεις και να απολαύσουμε ό,τι καλύτερο και ρηξικέλευθο γεννιέται στη διεθνή εικαστική τέχνη. Τρεις επαναστάτριες της εικαστικής, δημιουργούς που έφεραν την τέχνη πολύ πιο πέρα από κοινωνικά, πολιτιστικά και πολιτικά ταμπού.

Έκθεση - αφιέρωμα στην φεμινέστρια Carolee Schneemann. Photo: A.KATSIOULA

Απολαύσαμε την προκλητική φεμινίστρια,την πρωτοπόρα Αμερικανίδα Carolee Schneemann / Κάρολι Σνίμαν που χρησιμοποίησε το σώμα της ως έργο τέχνης πολυμέσων. Ένα μεγάλο αφιέρωμα γι’ αυτή την έκθεση με τίτλο “Body Politics” μπορείτε να βρείτε εδώ: https://www.agnitha.com/post/carolee-schneemann

Η έισοδος στην έκθεση - αφιέρωμα για την ανατρεπτική Alice Neel. Photo: A. KATSIOULA

Κατόπιν βουτήξαμε στον κόσμο της αναρχικής ουμανίστριας Alice Neel / Άλις Νιλ. Μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος των ΗΠΑ, η Αμερικανίδα εικαστικός μέσα από τους καμβάδες της εξυμνεί τους περιθωριοποιημένους στην κοινωνία. Αφιέρωμα για την έκθεση “Hot Off The Griddle”, μπορείτε να βρείτε εδώ: https://www.agnitha.com/post/alice-neel

Η είσοδος της έκθεσης “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Πριν λίγο καιρό τέλος, το Barbican Center, με περηφάνια έδωσε την μοναδική ευκαιρία στο κοινό να βουτήξει στην πρώτη μεγάλη ατομική έκθεση της Carrie Mae Weems (20 Απριλίου 1953).

Η καλλιτέχνης πρωταγωνίστρια σε βιντεοεγκατάσταση, από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Θεωρείται ως μία από τους πιο σημαντικούς Αμερικανούς καλλιτέχνες που δημιουργούν σήμερα. Η Weems που γεννήθηκε στο Πόρτλαντ του Όρεγκον των ΗΠΑ, φημίζεται για την εξερεύνηση της πολιτιστικής ταυτότητας, των δομών εξουσίας, της επιθυμίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης μέσα από ένα σύνολο έργων που αναπτύσσει αμφισβητούμενες αφηγήσεις γύρω από τη φυλή, το φύλο, την ιστορία, τις τάξεις και την πάλη τους αλλά και τα συστήματα αναπαράστασής τους.

Άποψη από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Η έκθεση με τίτλο “Reflections for Now” ανέδειξε την εξαιρετικά ποικιλόμορφη και ριζοσπαστική πρακτική της, συγκεντρώνοντας μια εξαιρετική επιλογή φωτογραφικών σειρών, ταινιών και εγκαταστάσεων που εκτείνονται σε διάστημα τριών δεκαετιών δημιουργίας, πολλές από τις οποίες δεν έχουν παρουσιαστεί ξανά στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Η ίδια η δημιουργός απεικονίζεται σε έργο της , από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Η καλλιτέχνης Carrie Mae Weems μέσω φωτογραφίας, βίντεο, ταινιών, περφόρμανς, εγκαταστάσεων, κοινωνικών δράσεων, ακτιβισμού,δημιουργεί χώρους αντίστασης, καθώς εξετάζοντας το παρελθόν με το έργο της, φαντάζεται ένα διαφορετικό καλύτερο μέλλον για όλους μας. Πρωταρχικά βέβαια, με το συνολικό έργο της γίνεται μάρτυρας η ίδια και αποτυπώνει την ιστορία μέσα από κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες.

Βίντεοεγκατάσταση από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Η Weems εκπαιδεύτηκε τόσο ως χορεύτρια όσο και ως φωτογράφος πριν εγγραφεί στο πρόγραμμα φολκλορικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο Berkeley της Καλιφόρνια, στα μέσα της δεκαετίας του 1980, όπου άρχισε να ενδιαφέρεται για τις μεθόδους παρατήρησης που χρησιμοποιούνται στις κοινωνικές επιστήμες.

Έργα από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, άρχισε να τοποθετείται ως μοντέλο στις φωτογραφικές της συνθέσεις σε μια προσπάθεια να δημιουργήσει στο έργο την ταυτόχρονη αίσθηση του να είναι μέσα σε αυτό και να είναι δημιουργός ταυτόχρονα. “Μούσα” και “μάρτυρας της ιστορίας”, που εκθέτει “απογυμνωμένη” την ψυχή και την ύπαρξή της μπροστά στο κοινό.

Έργα από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Απολαύσαμε έργα από την πρώιμη εμβληματική της σειρά Kitchen Table Series (1990) που διερευνά τον τρόπο με τον οποίο αρθρώνεται η δυναμική της εξουσίας στην οικιακή σφαίρα και τις δυνατότητες του σπιτιού ως χώρου αντίστασης, μέχρι τις αναγνωρισμένες σειρές της Roaming (2006) και Museums (2016) όπου η “μούσα” Weems αντιμετωπίζει την αρχιτεκτονική ως την υλοποίηση της πολιτικής και πολιτιστικής δύναμης.

Έργα από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Το έργο της αμφισβητεί κυρίαρχες ιδεολογίες και ιστορικές αφηγήσεις που δημιουργήθηκαν και διαδόθηκαν στην επιστήμη, την αρχιτεκτονική, τη φωτογραφία και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Ο ακτιβισμός είναι κεντρικός στην καλλιτεχνική πρακτική της Weems, όπως η ίδια συγκλονιστικά δηλώνει: «Η ευθύνη μου ως καλλιτέχνης είναι να δουλέψω, να τραγουδήσω για το δείπνο μου, να κάνω τέχνη, όμορφη και δυνατή, που προσθέτει και αποκαλύπτει. Για να ομορφύνει το χάος ενός ακατάστατου κόσμου, να θεραπεύσει τους αρρώστους και να ταΐσει τους ανήμπορους, να φωνάξουμε με γενναιότητα από τις ταράτσες και να ορμίσουμε να σπάσουμε ττις κλειστές πόρτες, ώστε να εκφράσουμε τις ιδιαιτερότητες της ιστορικής μας στιγμής».

Έργα από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Η Weems ήρθε στο καλλιτεχνικό προσκήνιο στις αρχές της δεκαετίας του 1980 μέσω της επαναστατικής φωτογραφικής δουλειάς της που αμφισβητεί τον τρόπο που η αναπαράσταση του “Μαύρου θέματος” δηλαδή των Αφροαμερικανών, ιδιαίτερα εντός των Ηνωμένων Πολιτειών, έχει ιστορικά αναπαράγει τον συστημικό ρατσισμό και την ανισότητα.

Τα κύρια έργα της έκθεσης περιλαμβάνουν το εκπληκτικό “From Here I Saw What Happened and I Cried”, (1995–6), μια σειρά που οικειοποιείται φωτογραφίες του 19ου και του 20ου αιώνα Αφρικανών και Αφροαμερικανών για να υπογραμμίσει πώς η αναπαράσταση αυτής της διασποράς έχει ιστορικά περιοριστεί σε σύνολο εξευτελιστικών στερεοτύπων.

Έργα από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Αυτά τα έργα παρουσιάστηκαν μαζί με πιο πρόσφατα έργα όπως το “Constructing History”, (2008), στο οποίο η Weems εργάστηκε με φοιτητές Πανεπιστημίων για να αναδημιουργήσει στιγμές-ορόσημα στην ιστορία του εικοστού αιώνα, ώστε να διερευνήσει τον τρόπο με τον οποίο αυτά τα ιστορικά “ντοκουμέντα” εξακολουθούν να επηρεάζουν το παρόν μας.

Βίντεοεγκατάσταση, από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Επίσης, συναντήσαμε το “Lincoln, Lonnie, and Me”, (2012) , μια εγκατάσταση που είναι εμπνευσμένη από το Pepper's Ghost theatres του 19ου αιώνα, εξετάζοντας τον τρόπο που εξακολουθούν να μας ταλανίζουν συνεχώς τα συλλογικά τραύματα του παρελθόντος.

"The shapes of Things", έργο από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Η έκθεση αποτύπωσε, την παραστατική και κινηματογραφική φύση της καλλιτεχνικής έκφρασης της Weems, με την πανοραμική ταινία επτά κεφαλαίων “The Shape of Things” (2021). Μια συγκλονιστικά αριστουργηματική εγκατάσταση οθονών, που εστιάζει στο τρέχον πολιτικό κλίμα και τις συνέπειες μιας μακροχρόνιας ιστορίας καταπίεσης και βίας στις ΗΠΑ.

"The shapes of Things", έργο από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Η λυρική παρουσίαση και η ευαισθησία του θέματος της Weems, ενθαρρύνει τον θεατή να περάσει μέσα από το έργο και να συμμετάσχει, να αντιμετωπίσει τις δικές του προκαταλήψεις και να διεκδικήσει ολόκληρη την ιστορία βιωματικά ως δική του.

"The shapes of Things", έργο από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Η Weems γεμίζει τις γκαλερί με εικόνες και ήχους, αντανακλώντας τα διαρκή ενδιαφέροντά της για τη γλώσσα, τον ρυθμό και τη μουσική. Συχνά πολύ συχνά εισάγοντας τον εαυτό της ως ερμηνεύτρια και αφηγήτρια της ιστορίας, η καλλιτέχνις απεικονίζει την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης εμπειρίας και ζωής μέσα σε πολλές κοινότητες και ρόλους.

Αποψη και έργα από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Η προκλητική και επιβεβαιωτική προσέγγιση της Weems στη δημιουργία εικόνων, που αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια της καριέρας της, διακρίθηκε από την αντίθεσή της στη φυλετική βία και σε κάθε μορφή καταπίεσης καθώς και τη δέσμευσή της για ριζικές κοινωνικές αλλαγές που πρωτοποριακά αντανακλώνται στο έργο της.

Έργο για την δημόσια υγεία και την πανδημία λόγω COVID-19από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Η Weems ένα βαθιά πολιτικοποιημένο άτομο και καλλιτέχνης τάχθηκε στον ακτιβισμό καθ' όλη τη διάρκεια της πανδημίας. Η εκστρατεία της για τη δημόσια υγεία με σύνθημα “Resist COVID /Take 6!” «Αντισταθείτε στον COVID / Πάρτε 6!» έχει εμφανιστεί σε πολλές τοποθεσίες για να επιστήσει την προσοχή στον τεράστιο αντίκτυπο του COVID-19 στις κοινότητες των Μαύρων, των Λατίνων και των Ιθαγενών της Αμερικής. Των ευάλωτων ανθρώπων που η Weems σθεναρά υπερασπίζεται με πάθος.

Άποψη και έργα από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Καλλιτέχνης και ακτιβίστρια η Carrie Mae Weems, μια άριστη “δημιουργός εικόνας”, μιας πέρα για πέρα αληθινής εικόνας. Μια αφηγηματική ιστορία που απεικονίζει φαινομενικά καλλιτεχνικά άρτια κοσμικά επεισόδια από τη ζωή και τις δράσεις καθημερινών ανθρώπων, αλλά αποτελούν συγχρόνως τα ντοκουμέντα που μας οδηγούν σε προβληματισμούς για να αναζητήσουμε δράσεις και αγώνες που θα μας οδηγήσουν σε ιδέες και αξίες που εξυψώνουν την ανθρώπινη ζωή και φέρνουν ένα καλύτερο μέλλον στις επόμενες γενιές.

Έργο από την έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican. Photo: A. KATSIOULA

Σίγουρα οι παραμορφωμένες τηλεοπτικές απαστράπτουσες εικόνες, οι κατασκευασμένες από κάθε λογής επικοινωνιολόγους και πολιτικούς δεν είναι η λύση που θα φέρει την πολυπόθητη κοινωνική δικαιοσύνη και ισότητα. Αν κοιτάξουμε προσεκτικά, σε όλο αυτό που συμβαίνει γύρω μας πολιτικά τον τελευταίο καιρό ένθεν και εκείθεν, θα αντιληφθούμε πως αυτό που βλέπουμε είναι η απόδειξη ενός διαγωνισμού. Καλλιστεία δημοφιλίας για το ποιος από όλους αυτούς μπορεί ευκολότερα να μας “εξαπατήσει” στο όνειρο. Ας απογυμνώσουμε τα υποκείμενα από την εικόνα τους, ας αντισταθούμε στις Σειρήνες!

---------------

** Πληροφορίες για το καταπληκτική έκθεση “Carrie Mae Weems : Reflections for Now” που παρουσιάστηκε στο Barbican Centre, του Λονδίνου, μπορείτε να βρείτε εδώ: https://www.barbican.org.uk/CarrieMaeWeems

----------

**Photo: A. KATSIOULA



Yorumlar


bottom of page